Hoe ervaart Cantecleer thuisonderwijs?

In deze tijd van het coronavirus is de redactie bij De Toren benieuwd hoe het met het thuis werken gaat op de scholen. Deze keer zijn er vragen gesteld aan obs Cantecleer in Kloosterhaar.

Lisa Habing is leerkracht van obs Cantecleer in Kloosterhaar. Zij heeft groep 5/6 onder haar hoede, een groep die bestaat uit 24 leerlingen. 'Ik ben nu zes jaar met veel plezier leerkracht. Op dit moment volg ik ook de Master Leren en Innoveren'. De 33-jarige Alle Timmer is leerkracht in groep 8. Hij staat inmiddels 9 jaar voor de klas en is vooral actief in de bovenbouw.

Hoe ziet de dag eruit?

Lisa begint 's morgens met het klaarzetten van het werk van de klas. Een aantal leerkrachten doet dit op de school app en een aantal leerkrachten werkt met google Classroom. 'Om 9.00 uur begin ik met de uitleg via een livestream, google Meet. Tot 12.00 uur geef ik verdeeld over de klassen instructie waarna ze zelf aan het werk kunnen. Vanaf 13.00 uur beginnen we nog weer om nog een les te geven tot 14.00 uur. Na 14.00 uur gaat de voorbereiding voor de volgende dag/rest van de week van start of help ik andere leerkrachten met het online werken. Het is ook voor ons allemaal een grote ontwikkeling en voor de een is dat makkelijker als de ander', aldus Lisa.

Alle: 'De ochtend begint met een persoonlijk bericht in de schoolapp gericht aan de kinderen in groep 8. Daarbij besteed ik aandacht aan een vakgebied, geef ik opdrachten en deel ik informatie over de ontwikkelingen'.

Videolessen en leerpakketten

Lisa: 'We geven elke dag video lessen, waarbij de leerlingen instructie krijgen. Ook zijn er pakketten uitgedeeld voor thuiswerk en met materialen welke ze nodig zijn voor de lessen thuis'. Alle vult aan: 'Vanaf groep 2 is er voor de kinderen een huiswerkpakket meegegeven. Groep 1 krijgt iedere dag een bericht van de juf met daarin een tip voor een activiteit. Denk daarbij aan knutselen/bewegen. Groep 2 heeft een werkboekje meegekregen met daarin verschillende opdrachten. Deze is niet verplicht. Vanaf groep 3 zijn er pakketten meegegeven waarin opdrachten staan vanuit de verschillende vakgebieden. Alle leerkrachten van de groepen ondersteunen het huiswerkpakket met berichten in de schoolapp, video's of livestream. Er is altijd contact met ouders hierover. Ik geef nu nog les via videochat als dat nodig is. Kinderen kunnen mij dan bellen en via de webcam wordt er dan uitleg gegeven. Vanaf dinsdag 7 april krijgen de kinderen op gezette tijden regulier les vanuit de methodes. Wij gaan nu verder met de stof en zetten niet meer in op herhaling. Vanuit Google Meet en Google Classroom staan de kinderen in verbinding met de leerkrachten en krijgen ze les via de livestream. Wij maken gebruik van gezette tijden over de loop van de dag zodat er een ritme komt die veel kenmerken heeft met een reguliere schooldag'.

Lessen op maat

Je hebt kinderen die snel leren en kinderen die er meer moeite mee hebben. Zijn de lessen op maat voor de leerlingen bij Cantecleer?

Lisa: 'Dit proberen we zo mogelijk wel te doen. De kinderen hebben allemaal hun chromebook mee naar huis. Ze werken aan de basislessen en daarnaast hebben ze leerdoelen op niveau'. In iedere groep is er aandacht voor onderwijs op maat. Kinderen die moeite hebben met de reguliere lesstof of juist vooruit lopen krijgen passende opdrachten die aansluiten bij hun behoeftes. Alle: 'Wij willen voorkomen dat de kinderen in deze situatie niet het onderwijs krijgen waar zij behoefte aan hebben. Vooral om in de toekomstproblemen te voorkomen. In groep 8 hebben alle kinderen een individueel werkpakket die digitaal wordt aangeboden en dagelijks wordt aangepast. Alle doelen zijn per vakgebied specifiek voor het individuele kind opgesteld. Daarbij worden de huiswerkpakketten ook op maat aangeleverd aan de kinderen. Kinderen die moeite hebben met de reguliere lesstof worden zo voorzien in hun onderwijsbehoeftes. Evenals de kinderen die meer aan kunnen. Extra vakken zoals wiskunde worden daarbij ook ingezet. De werkpakketten in groep 8 worden per kind opgesteld met een te behalen streefniveau per doel. Wanneer het doel behaald is, wordt het uit het werkpakket gehaald. Blijft het moeilijk, worden er extra doelen ingezet om ondersteuning te geven aan het kind en extra uitleg gegeven via de livestream die schoolbreed is ingezet.

Thuissituatie

Alle: 'Wij staan als school in verbinding met alle ouders. Wij bellen de ouders regelmatig om te horen hoe het gaat en waarbij wij kunnen ondersteunen. Ook wordt er via de mail en schoolapp veel gecommuniceerd over de voortgang. Over het algemeen wordt er positief gereageerd op de gehele situatie. Wanneer er obstakels zijn met de lesstof of iets anders waar ouders tegenaan lopen, staan wij als team klaar en zijn de lijntjes kort richting de ouders'. Lisa vult aan: 'Wij hebben het geluk dat alle kinderen vanaf groep 4 een eigen chromebook hebben. Hierdoor kunnen we makkelijk online lesgeven. Bij groep 1 tot en met 3 gebeurt dit op de laptops die ze thuis hebben. Dit gaat ook goed. Voor het ene gezin is het makkelijker als het andere gezin. Ze proberen het allemaal zo goed mogelijk te doen. Maar ouders zijn ouders en geen leerkrachten en in die rol worden ze nu wel geplaatst. Daarom proberen we ze nu door gestructureerde les te geven en met online instructies hierin te helpen. En zo hopen we er samen goed door te komen. Maar echt een compliment voor alle ouders!'.

Had u verwacht dat de maatregel tot mei gehandhaafd moeten blijven?

Lisa: 'Ja, dit kwam niet als een verrassing. We hadden al overleggen gehad hoe we het beste verder konden gaan en konden hierdoor dus snel schakelen'. Alle vult aan: 'Ik had rekening gehouden met een sluiting tot en met de meivakantie. Het verloop van het virus laat ook in andere landen zien dat er veel tijd overheen gaat voordat er een versoepeling kan komen van de maatregelen'.

Is het haalbaar om tot begin mei thuisonderwijs te verzorgen?

Alle: 'Ja, geen probleem. Wij gaan als school nu inzetten op regulier lesgeven via Google Meet en Google Classroom en leggen niet meer de nadruk op herhaling. Omdat de school goed uitgerust is met Chromebooks voor alle kinderen vanaf groep 4 kunnen de reguliere lessen en vooral de uitleg van de leerkracht nu verder opgestart worden. In groep 3 worden de kinderen ondersteund met instructiefilmpjes over de lesstof. Groep 1/2 gaan verder bezig met de eerdergenoemde tips/activiteiten die de leerkracht via de schoolapp met de ouders communiceert'.

Druk in het onderwijs

Alle: 'Als ik voor mijzelf spreek is de druk in het onderwijs niet hoger geworden. Het is rommeliger. Er is minder structuur gedurende de dag en je bent veel bezig met het realiseren van de randzaken om dit te kunnen bewerkstelligen. Hierdoor ben je met veel aspecten tegelijk bezig'. Lisa: 'Thuis onderwijs is zeker niet de oplossing in de toekomst voor het leraren te kort. Het is nu een noodsituatie en noodsituaties zorgen voor noodmaatregelen. Ouders zijn geen leerkrachten, ze moeten gewoon ouders blijven en dit vraagt toch nogal wat van de ouders. Het is nu een heel andere werkdruk. Je wilt de kinderen thuis zo goed mogelijk onderwijs bieden en dit vraagt hele andere vaardigheden. Maar je hebt wel het gevoel dat je 24 uur per dag 'aan' staat. Je wilt bereikbaar zijn voor ouders welke vragen kunnen stellen en zit elke keer te bedenken hoe je de kinderen het beste onderwijs kunt bieden. Niet alle ouders zijn even handig op ICT-gebied en hier wil je ze dan zo goed mogelijk bij helpen'. 'Ik denk persoonlijk dat dit niet de oplossing is voor het lerarentekort. Het zal mogelijk een mooie aanvulling kunnen zijn op het huidige systeem. Wanneer kinderen thuis komen te zitten door afwezigheid van een leerkracht kan er wel een beroep op worden gedaan. Maar het gebrek aan persoonlijk contact met de leerkracht, samenwerken met elkaar en de sociale interactie op school kunnen hierdoor niet vervangen worden. En dit vind ik een essentieel onderdeel van het onderwijs, de ontwikkeling van de kinderen en de maatschappelijke vorming die wij aan de kinderen meegegeven in de basisschoolperiode. Het is een goede noodoplossing maar structureel zal het zeker geen vervanging kunnen worden voor een leerkracht die iedere dag met overtuiging en ambitie voor de klas staat de kinderen te stimuleren in hun ontwikkeling. Op welk vakgebied dan ook', aldus Alle.

Niveau leerlingen

Zullen de leerlingen op hetzelfde niveau zitten als andere jaren? Of is er begin volgend jaar een achterstand in het leren?

Lisa: 'Ik verwacht het niet. Maar dit zullen we moeten bekijken als de kinderen weer terug op school komen. Je kunt ze thuis minder goed in de gaten houden'. Alle vult aan: 'Wij doen er alles aan de achterstand zo klein mogelijk te houden. Maar mijn verwachting is dat er wel een achterstand zal worden opgebouwd. Hier ontkom je helaas niet aan'.

Obs Cantecleer is iedere dag open voor opvang voor kinderen waarbij één van de ouders binnen een vitaal beroep werkzaam is. Kinderen maken het huiswerk dan op school en er worden verder samen met de kinderen activiteiten gedaan. Hier wordt af en toe ook gebruik van gemaakt.

1 april grap

Hadden jullie een 1 aprilgrap bedacht?

Alle en Lisa: 'Tuurlijk! Ook in deze tijd gaat deze datum niet aan onze neus voorbij. Zo hebben wij de kinderen de digitale luizencontrole laten uitvoeren voor de webcam. De kinderen kregen een link en moesten met hun hoofd tegen het beeldscherm om zichzelf te laten controleren op luizen. De kinderen moesten binnen een plaatje opzoek naar een kameel die er niet instond en kwam er via een officieel bericht binnen dat alle kinderen hun kamer op moesten ruimen op 1 april'.

Reacties

Heeft u een anekdote van de afgelopen week? Reacties van kinderen etc.

Lisa: 'Eén van de kinderen zag me voor het eerst online en we konden samen praten. Ik heb nog nooit een kind zo verbaast/gelukkig gezien om mij te zien! Ook thuis kunnen kinderen veel leren. Een van de kinderen was bij oma in het bosje geweest en heeft daar de botten van een eend gevonden. Samen hebben ze van alles uitgezocht over de eend en bekeken welke botten het waren. Dit heeft ze me daarna in geuren en kleuren verteld, natuurlijk via google Meet'.

Alle: 'Wat ik heel mooi vind om te zien is dat ouders veel initiatief nemen om het voor kinderen toch nog zo leuk mogelijk te maken in deze tijd. Daarbij worden de jarigen niet vergeten. In de onderbouw was een kind jarig en vanuit een initiatief van een ouder heeft het jarige kind allemaal tekeningen gekregen van zijn klasgenootjes die door de brievenbus waren bezorgd. Hoe leuk voor het jarige kind'.

Wat gaat u als eerst doen als het thuisonderwijs voor bij is?

Lisa: 'Dan ben ik echt heel gelukkig dat alle kinderen weer gewoon naar school kunnen en ga ik ze eerst een hele dikke knuffel geven (als dit in ieder geval mag van de RIVM)'.

Alle: 'Ik ga als eerst even met de kinderen in gesprek over de afgelopen periode. Hoe hebben hun het beleefd? Daarna zullen wij veel activiteiten gaan doen die in het teken staan van interactie. Gym, buitenspelen, coöperatieve spellen etc. Eerst maar eens even weer als klas samen activiteiten gaan doen. Dat is wat wij allemaal gemist hebben deze periode!'.

Schoolkamp en musical

Schoolkamp van groep 8 is verplaatst. Alle vertelt: 'Het was een heel geregel maar wij hebben gelukkig veel kunnen verzetten. Kamp is verplaatst naar de allerlaatste schoolweek. Wij hopen dat dit nog door mag gaan. Alle andere klassen gaan dit jaar niet meer op schoolreisje. Dit zal verplaatst worden naar volgend schooljaar'.

In groep 8 nemen ze al een aantal jaren een film op in plaats van een musical. De film wordt in 1 dag opgenomen en door de regisseur verder gemonteerd. Alle legt uit: 'Ook hebben de kinderen geen tekst te leren omdat de regisseur dit tijdens de opnames aan de kinderen vertelt. De tekst wordt gezegd, het kind herhaalt het op beeld en daarna gaan wij verder met het script. Heel makkelijk en vooral heel fijn in deze periode aangezien het oefenen voor een musical nu eigenlijk onmogelijk is. Onze filmcoach is gelukkig heel flexibel waardoor wij een aantal reservedata hebben kunnen vastleggen. Goede hoop dat ook de opnamedag en de film première (afscheidsavond) nog door kunnen gaan'.

Hoe gaan de leerlingen van groep 8 om met hun schoolkeuze?

Alle: 'Toen het nieuws kwam dat de eindtoets niet doorging dit jaar waren de reacties over het algemeen gelaten. De schoolkeuze is gebaseerd op de voortgang die kinderen vanaf middengroep 6 laten zien t/m middengroep 8. Dat komt neer op 2 volledige leerjaren voor ieder kind. Alle vorderingen en ontwikkelingen gedurende die periode met betrekking tot didactische vaardigheden, sociaal-emotionele ontwikkeling en werkhouding zijn voor mij de basis van het eindadvies. Na het eindadvies duurt het nog een aantal maanden voordat de eindtoets wordt afgenomen. In deze periode kan een kind zich nog zo sterk ontwikkelen met als gevolg dat het advies nog aangepast moet/kan worden. Veelal bij kinderen die schommelen tussen niveaus wordt er gekeken naar de eindtoets en de resultaten daarvan om te bepalen welk niveau het beste bij het kind past. Nu de eindtoets niet meer gemaakt wordt, blijft het eindadvies staan en is er geen mogelijkheid meer om het advies aan te passen mocht dat nodig zijn. Dat is voor de kinderen die het betrof soms best een bittere pil om te slikken. Want je werkt keihard met alle kinderen om het hoogst mogelijk advies eruit te halen en die kans werd nu ontnamen'.