Dendrochronologie

do 29 juli 2021

Iedereen heeft in zijn jeugd wel eens de ringen van een omgezaagde boom geteld om de leeftijd van de boom vast te stellen. Verder dan 100 jaar zult u in Nederland meestal niet komen.


Het echte jaarringonderzoek, de dendrochronologie, gaat verder. De dikte van jaarringen is afhankelijk van temperatuur en regen. Bomen in een gebied laten dezelfde opbouw van diktes zien.

Leg je de jaarringen van bomen van verschillende leeftijden en ook oude dode bomen naast elkaar, dan kun je voor een langere periode zien hoe het weer is geweest.

In Duitsland heeft men op deze wijze voor eiken en dennen een ononderbroken jaarreeks van 12.650 jaar in kaart kunnen brengen. Dus tot ongeveer 10.500 jaar voor Chr. Met die gegevens, gecombineerd met informatie uit onder andere ijskernen en onderzoek door koolstofdatering kunnen ook hittegolven, orkanen, natuurbranden en het gemiddelde klimaat uit het verleden worden afgeleid. Voor wat betreft de gemiddelde temperatuur zal het u niet verbazen dat deze sinds het begin van de Industriële Revolutie als een komeet omhoog is geschoten. In de laatste 100 jaar (van 1900 tot 2000 na Chr.) was dat een stijging van 1,25 graad Celsius. In de 900 jaar daarvoor was er juist een lichte daling te zien van 0,15 graad Celsius (tussen 1000 en 1900). Nogmaals een aanwijzing om de huidige door mensen veroorzaakte klimaatcrisis serieus te nemen.

Meer weten? Bovenstaande informatie en nog veel meer is te lezen in het boek “Wat bomen ons vertellen” door Valerie Trouet (265 pagina's). Een beetje taaie kost, maar wel razend interessant. Wist u bijvoorbeeld dat ‘Nederland’ en de andere landen rond de Noordzee al in de 13de eeuw hout importeerden uit de Baltische regio? Het betere hout uit onze eigen bossen werd schaars omdat het al was gekapt voor de bouw van schepen, kathedralen en kastelen.

Wim Hilderink, Milieuraad Den Ham-Vroomshoop,

Contact: natuurkijk@gmail.com