De kop en bovenzijde van de huiszwaluw zijn zwart met een blauwe zweem. Vanaf de keel is de gehele onderzijde wit.
De kop en bovenzijde van de huiszwaluw zijn zwart met een blauwe zweem. Vanaf de keel is de gehele onderzijde wit.

Soort van de maand is de huiszwaluw

di 20 juli 2021

De huiszwaluw is een typische trekvogel die in Nederland broedt, maar in Afrika en zelfs tot zuidelijk Afrika vliegt om te overwinteren. Eind maart duiken de eerste huiszwaluwen op in Nederland, maar de meeste komen in de loop van mei terug.

Dit jaar kwamen de meeste huiszwaluwen pas laat terug vanwege het koude voorjaar. De huiszwaluw is zeker in Nederland een echte cultuurvogel en broedt graag tegen bouwwerken als huizen, boerderijen en bruggen. Ze broeden graag in kolonies met meerdere nesten vlak bij elkaar. Huiszwaluwen bouwen een klein komvormig nest met klei en zand, meestal net achter de goot van een gebouw. Huiszwaluwen broeden soms twee keer per jaar met twee tot zes eieren en zitten dan dertien tot zestien dagen te broeden.


Insecten

Zwaluwen vangen al vliegend talloze insecten uit de lucht en zijn daarom ook vaak op plekken met water te vinden, waar soms grote zwermen insecten boven het water vliegen. Ze eten voornamelijk muggen, maar ook andere kleine insecten die in de lucht zweven of vliegen. In Nederland broeden volgens Sovon 70.000 tot 100.000 broedparen van de huiszwaluw.

Uiterlijk

De kop en bovenzijde van de huiszwaluw zijn zwart met een blauwe zweem. Vanaf de keel is de gehele onderzijde wit en vooral de witte stuit is goed herkenbaar in de vlucht. Die witte stuit maakt dat de huiszwaluwen ook goed te onderscheiden zijn van boerenzwaluwen en oeverzwaluwen, die qua vorm vrij veel op de huiszwaluw lijken. Ze maken een druk kwetterend geluid, zeker wanneer ze in groepen vliegen.


Broeden

De huiszwaluw broedt in bijna geheel Europa, in het noordelijkste puntje van Afrika en ook in een groot deel van Aziatisch Rusland. De in Nederland broedende vogels overwinteren in de zuidelijke helft van Afrika, en sommige vliegen zelfs door tot Zuid-Afrika. Vanaf augustus vertrekken de eerste zwaluwen en de laatste vogels (vaak ook doortrekkende huiszwaluwen die in het noorden gebroed hebben) zijn in oktober te zien in Nederland.


Tekst: Jari Kampjes

Foto: Ron Goosselink