Weinig mogelijkheden voor hulp aan PAS-melders

B&W van Hardenberg zien het als een verantwoordelijkheid om zich in te zetten voor inwoners en ondernemers die buiten hun eigen invloed in een zeer moeilijke situatie terecht zijn gekomen, zoals de PAS-melders. De mogelijkheden die de gemeente heeft zijn echter beperkt, mede omdat de bevoegdheid met betrekking tot handhaven niet bij de gemeente ligt. Dat blijkt uit de antwoorden die B&W geven op vragen die het CDA hierover stelde.

B&W heeft met gedeputeerde De Bree gesproken over de situatie van een aantal ondernemers. Daarbij zijn ook de (on)mogelijkheden aan de orde gekomen. Duidelijk is dat het een lastig proces is waarbij kant en klare oplossingen niet voor handen zijn. Een groot deel van de oplossing zal moeten komen van het Rijk. De provincie heeft in november de minister per brief dringend om hulp gevraagd tot een oplossing voor de PAS-melders te komen en gepleit voor een financiële regeling voor acute knelgevallen in Overijssel, zoals de PAS-melders die in een handhavingssituatie zijn beland. B&W sluit zich aan bij de inhoud van die brief en zal dat ook in Den Haag kenbaar maken.

Stikstofbank

Als mogelijke oplossing is in het verleden een zogenoemde stikstofbank genoemd. Stikstofruimte die vrijkomt bij agrariërs die stoppen zou daarin verzameld kunnen worden en vervolgens worden gebruikt om nieuwe natuurvergunning te verstrekken. De provincie maakte op donderdag 8 december bekend een stikstofbank op te zetten en de daarin verzamelde stikstofruimte in te gaan zetten voor de legalisatie van PAS-melders.

Addertjes onder het gras

Of een stikstofbank echt voor een oplossing kan zorgen is onduidelijk, er zijn nogal wat addertjes onder het gras. Allereerst is het de vraag of er voldoende stikstofruimte gevonden kan worden, de belangstelling voor de provinciale opkoopregeling is niet groot. Bovendien mag 30% van de verzamelde stikstofruimte niet opnieuw worden uitgegeven. Dat moet garanderen dat de totale stikstofdepositie in de natuur afneemt. Het grootste probleem lijkt echter dat het verre van zeker is of een stikstofbank überhaupt juridisch houdbaar is. Het Rijk had een eigen stikstofbank opgezet waarin het de stikstofruimte deponeerde die was ontstaan na het verlagen van de maximumsnelheid op snelwegen. Een uitspraak van de Raad van State maakte een eind aan deze stikstofbank.

Directe financiële hulp aan PAS-melders bleek tot nog toe ook niet mogelijk vanwege Europese regels voor staatssteun.

Gebiedsgerichte aanpak

Het college wil nu in beeld brengen hoeveel ondernemers er sinds januari 2019 in de gemeente Hardenberg zijn gestopt en wat de gevolgen daarvan zijn op de stikstofdepositie. Het in beeld brengen van deze ‘latente ruimte’ is onderdeel van een gebiedsgerichte aanpak die onder verantwoordelijkheid van de provincie wordt uitgewerkt voor zes deelgebieden, waarvan het Vechtdal er één is. In deze gebiedsgerichte aanpak moet worden uitgewerkt hoe de latente ruimte in beeld gebracht kan worden en opnieuw kan worden ingezet. Het in beeld brengen is verre van eenvoudig. Hoeveel stikstofruimte (nog) aanwezig is op een bedrijf hang af van vele factoren: zijn vergunningen ingetrokken, is de bestemming gewijzigd, zijn stallen al dan niet gesloopt. En ook in dit geval geldt dat slechts een (zeer) beperkt deel van de latente ruimte opnieuw kan worden uitgegeven.

Meedenken

Dit alles geeft aan hoe moeilijk het is om een oplossing te vinden voor de PAS-melders. B&W van Hardenberg geven niettemin aan zich bestuurlijk te willen inzetten voor het vinden van een oplossing en actief mee te denken met de betrokken ondernemers. Tegelijk geeft het college aan nu niet te kunnen overzien welke bijstand nodig is en wat mogelijk is.